สาระน่ารู้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์
turnkey system
ระบบสำเร็จรูป เป็นระบบที่มีความสมบูรณ์ในด้านการปฏิบัติงาน เช่น มีฮาร์ดแวร์ที่จำเป็น มีเอกสาร มีซอฟแวร์ซึ่ง “บรรจุ (install)” เอาไว้แล้ว และพร้อมที่จะปฏิบัติงาน ระบบสำเร็จรูป ส่วนใหญ่ใช้งานสำหรับงานใดงานหนึ่งโดยเฉพาะ เช่น Turnkey system library ห้องสมุดระบบสำเร็จรูป หรือระบบสำเร็จรูปสำหรับห้องสมุด เป็นต้น
TTY
คำย่อของคำว่า teletypewriter เป็นเครื่องมือสื่อสารชนิดความเร็วต่ำแบบหนึ่ง ซึ่งประกอบด้วย แป้นพิมพ์ (keyboard) และเครื่องพิมพ์ (printer) การเคาะแป้นคีย์แต่ละครั้งจะเป็นการส่งรหัสตัวอักษรไปยังเครื่องรับได้ครั้งหนึ่ง ซึ่งเครื่องรับก็จะทำหน้าที่พิมพ์ตัวอักษรนั้นลงไป คอมพิวเตอร์สมัยก่อนใช้ teletypewriter เป็นสถานีปลายสาย (terminal) แต่ในปัจจุบันใช้ video display
temporary file
มักเรียกง่ายๆ ว่า temp file เป็นแฟ้มข้อมูลที่สร้างขึ้นในหน่วยความจำหรือในแผ่นดิสก์โดยระบบการควบคุมการทำงานหรือโดยโปรแกรมอื่นใด เพื่อใช้ในระหว่างการปฏิบัติงาน เมื่อใช้งานเสร็จแล้วก็จะลบไป
Tab key
แป้นคีแป้นหนึ่งบนแป้นพิมพ์ มีคำว่า "Tab" เขียนไว้บนแป้นและอาจมี --->I ชี้ไป และ กลับ I<---- ในแป้นพิมพ์บางแบบอีกด้วย เมื่อกดแป้น Tab key จะทำให้เคอร์เซอร์เคลื่อนไปทางขวามือครั้งละ 1 ช่วง ของระยะย่อหน้าที่เป็น default หรือระยะที่ตั้งระยะแท็ปเอาไว้ มักใช้แป้นแท็ปในการย่อหน้าในโปรแกรมปฏิบัติงาน word processor
rag
ไม่สม่ำเสมอ เป็นภาษาในการจัดรูปหน้าเอกสาร หมายความว่า การจัดรูปหน้าเอกสารให้เสมอกันทางด้านหนึ่ง ส่วนอีกด้านหนึ่งจะไม่เสมอกัน เช่น rag left หมายถึง จัดบรรทัดของเอกสารในหน้านั้นให้เสมอกันทางขวามือ ส่วนทางซ้ายมือก็จะมีลักษณะไม่สม่ำเสมอ ภาษาไทยเรียกว่า "เสมอหลัง" ถ้าหน้าเอกสารใดต้องการจัดให้ตัวอักษรในทุกบรรทัดเสมอกันทางด้านซ้ายมือ ก็เรียกว่า "เสมอหน้า" ส่วนทางด้านขวามือก็จะไม่สม่ำเสมอกันทุกบรรทัดเรียกว่า rag right และในการจัดเอกสารให้เสมอกันทั้งด้านซ้ายและด้านขวามือ เรียกว่า justified เสมอกันทั้งหน้าและหลัง
output
หน่วยแสดงผลลัพธ์ หรือหมายถึงผลลัพธ์ที่ได้จากการประมวลผลของคอมพิวเตอร์ อาจเป็นผลลัพธ์ที่ส่งไปยังจอภาพหรือพริ้นเตอร์ หรือเป็นผลลัพธ์ที่เก็บไว้ในแฟ้มข้อมูลในแผ่นดิสก์ หรือส่งไปยังคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นๆ ก็ได้
error
ความผิดพลาด ทางด้านคอมพิวเตอร์ ความผิดพลาด (error) เป็นผลลัพธ์ของเหตุการณ์ ซึ่งไม่เป็นไปตามที่คาดคิด ความผิดพลาดในด้านต่างๆ ทางคอมพิวเตอร์ เช่น error checking กระบวนการตรวจสอบผิดพลาดในระหว่างถ่ายทอดแฟ้มข้อมูลระหว่างผู้ส่งข้อมูลและผู้รับข้อมูล; error file แฟ้มข้อมูลผิดพลาด ได้แก่แฟ้มข้อมูลที่บันทึกเวลาในการประมวลผลข้อมูล และการถ่ายทอดข้อมูลผิดพลาด; error message ได้แก่ข่าวสารจากระบบหรือจากโปรแกรม ทำให้ผู้ใช้เข้าใจผิดพลาด เช่น หน้าจอขึ้น dialog box ว่า "Printer not ready" ซึ่งเกิดจากการขัดข้องในการส่งข้อมูลไปยังเครื่องพิมพ์ ไม่ใช่เกิดจากความไม่พร้อมของเครื่องพิมพ์ เป็นต้น
ENIAC
อ่านว่า เอ็นนีแอค หรือ เอนเนียค) เป็นคำย่อของ Electronic Numerical Integrator And Calculator นับเป็นคอมพิวเตอร์รุ่นแรกๆ เครื่องหนึ่งซึ่งมีขนาดใหญ่โต ต้องใช้เนื้อที่ถึง 1,800 ตารางฟุต สำหรับตั้ง และใช้หลอดสุญญากาศจำนวนถึง 18,000 หลอด ประกอบอยู่ในวงจรของเครื่อง ผู้สร้างคือ J. Presper Eckert และ John W. Mauchly แห่งมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2489 นับเป็นต้นแบบของคอมพิวเตอร์ยุคพัฒนาการช่วงที่ 1 คอมพิวเตอร์เครื่องนี้ได้ใช้ปฏิบัติการมาจนถึงปี พ.ศ. 2498
Zmodem
เป็นตัวเสริม Xmodem ซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวแบบในการถ่ายทอดแฟ้มข้อมูล เมื่อต้องถ่ายทอดแฟ้มข้อมูลขนาดใหญ่ เพื่อให้มีความผิดพลาดน้อยลง Zmodem มีกิจลักษณ์ที่ช่วยเสริมการถ่ายทอดข้อมูลต่างๆ เช่น ตรวจสอบจุดที่จะเริ่มต้นส่งข้อมูล เมื่อการส่งข้อมูลขัดข้องและต้องหยุดชะงักลงโดยที่ไม่ต้องไปเริ่มต้นส่งข้อมูลตั้งแต่เริ่มต้นใหม่ เป็นต้น
BIOS
BIOS หรือ ไบออส หรือ Basic Input/Output คือโปรแกรมที่ไมโครโปรเซสเซอร์ใช้เพื่อเริ่มสตาร์ทกา รทำงานของระบบคอมพิวเตอร์หลังเปิดสวิตช์ ไบออสจะคอยควบคุมหรือจัดการกับกระแสข้อมูลที่วิ่งระห ว่างระบบปฏิบัติการหรือโอเอส (Operating System; OS) กับอุปกรณ์ต่างๆที่ติดตั้งอยู่ เช่น ฮาร์ดดิสก์, กราฟิกการ์ด, คีย์บอร์ด, เมาส์ หรือพรินเตอร์ เป็นต้นไบออสจะถูกบรรจุไว้ในชิพเอ็ปรอม (EPROM) ซึ่งถูกอินทิเกรตติดไว้กับเมนบอร์ด ไม่เหมือนกับโอเอสที่แยกติดตั้งต่างหาก ทันทีที่เปิดสวิตช์คอมพิวเตอร์ ไมโครโปรเซสเซอร์จะส่งผ่านการควบคุมไปให้กับไบออสไบออสจะทำการค้นหาว่า มีอุปกรณ์ใดเชื่อมต่ออยู่กับระบบและพร้อมทำงานบ้าง จากนั้นจึงโหลดโอเอสเข้าสู่หน่วยความจำหลักหรือแรมจา กฮาร์ดดิสก์ไบออสทำให้ระบบปฏิบัติการหรือแอพพลิเคชั่นเป็นอิสระ คือไม่จำเป็นต้องรู้รายละเอียดเกี่ยวกับตัวอุปกรณ์นั ้นๆ เช่น แอดเดรส เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงรายละเอียดใดๆเกี่ยวกับอุปกรณ์ มีเพียงไบออสเท่านั้นที่ต้องถูกแก้ไขหรือปรับแต่งให้ ถูกต้องเหมาะสม ซึ่งบางครั้งการแก้ไขไบออสสามารถทำได้ในระหว่างเซ็ตอ ัพระบบแม้ว่าในทางทฤษฎีแล้ว ไบออสจะทำหน้าที่เป็นตัวกลางคอยควบคุมกระแสข้อมูลระห ว่างไมโครโปรเซสเซอร์และอุปกรณ์อินพุต/เอาต์พุต แต่ในบางกรณี ไบออสยังสามารถนำมาใช้ควบคุมกระแสข้อมูลที่วิ่งระหว่ างอุปกรณ์ เช่น กราฟิกการ์ด กับหน่วยความจำได้อีกด้วย เพื่อการส่งผ่านข้อมูลที่รวดเร็วกว่า
API
Application Program Interface หรือ API หรือ เอพีไอ คือ วิธีการเฉพาะสำหรับการเรียกใช้ระบบปฏิบัติการหรือแอพ พลิเคชั่นอื่นๆ หรือชุดโค้ด คอมพิวเตอร์ซึ่งทำหน้าที่เชื่อมต่อการทำงานระหว่างแอ พพลิเคชั่นกับระบบปฏิบัติการการที่แอพพลิเคชั่นจะเชื่อมต่อการทำงานกับระบบปฏิบัต ิการได้นั้น จำเป็นต้องมีเอพีไอเป็นตัวเชื่อม ซึ่งหากไม่มีการเปิดเผยเอพีไอของระบบปฏิบัติการ ออกมาแล้ว เป็นไปไม่ได้เลยที่โปรแกรมเมอร์จะพัฒนาแอพพลิเคชั่นข องเขาให้ทำงานเข้ากับระบบปฏิบัติการได้เต็ม 100%อย่างไรก็ตาม แม้เอพีไอจะเป็นอินเตอร์เฟสชนิดหนึ่ง แต่จะทำหน้าที่เชื่อมต่อการทำงานของโปรแกรม ซึ่งต่างไปจากยูสเซอร์อินเตอร์เฟส (User Interface) ทั้งแบบกราฟิก (Graphical User Interface; GUI) และแบบเดิมที่เป็นบรรทัดคำสั่ง (Command Line) ที่เป็นอินเตอร์เฟสเชื่อมต่อระบบคอมพิวเตอร์กับผู้ใช ้
hub
hub มีความหมายโดยทั่วไป คือ เป็นส่วนกลางของล้อ ในด้าน data communication นั้น hub เป็นสถานที่ของการรวมข้อมูลจากหลาย ๆ ทิศทางและส่งต่อไปยังทิศทางอื่น ตามปกติ hub มักจะรวม switch บางประเภท ซึ่ง hub มีลักษณะที่เป็นที่รวมของข้อมูล และ switch ทำหน้าที่ค้นหาข้อมูลและสถานที่ส่งต่อข้อมูลจากที่รวมข้อมูล นอกจากนี้ hub ยังรวมถึง router
ระบบ WAN
ระบบ WAN ย่อมาจาก Wide Area Network เป็นเครือข่ายคอมพวเตอร์เช่นเดียวกันกับ LAN แต่เป็นเครือข่ายที่ใหญ่ขึ้นมาอีก ได้แก่ การเชื่อมโยงเครือข่ายคอมพิวเตอร์ระหว่างเมือง มักจะใช้เพื่อการเชื่อมโยงระหว่างเครื่อข่ายที่อยู่พื้นที่ห่างไกลกันให้สามรถรับส่งข้อมูลกันได้ เช่น เร้าเตอร์ (router),โมเด็ม(modem) และอาจจะมีอุปกรณ์อื่นๆหรือเชร์ฟเวอร์ต่างๆเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
ระบบเครือข่าย LAN
LAN ย่อมาจาก Local Area Network คือ กลุ่มของคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงเข้าด้วยกันในพื้นที่ที่จำกัด เช่น ภายในอาคารเดียวกัน โดยคอมพิวเตอร์ที่ต่อกันอยู่นั้นสามารถที่จะแบ่งกันใช้ข้อมูล สามารถโอ้นย้ายข้อมูลระหว่างเครื่องได้รวมทั้งยังสามาใช้อปกรณ์ต่างๆร่วมกันได้อีกด้วย เรามักจะพบเครื่องคอมพิวเตอร์สแกนเนอร์ร่วมกัน หรืออาจสรุปได้ง่ายๆว่า LAN คือ ระบบเครือข่ายชนิดหนึ่งที่ใช้ในพื้นที่ที่จำกัดนั้นเอง
โปรแกรมเมอร์ (Programmer)
โปรแกรมเมอร์ (Programmer) คือ บุคลากรที่ทำหน้าที่นำระบบงานใหม่ที่นักวิเคราะห์ระบบได้ออกแบบไว้มาสร้างเป็นโปรแกรมด้วยภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง โดยทำการเลือกภาษาคอมพิวเตอร์ที่เหมาะสมกับระบบงานนั้น ๆ ต้องมีความรู้ในเรื่องการใช้ภาษาคอมพิวเตอร์ แนวคิดแบบตรรกะ (Logic) ของโปรแกรม มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเอกสารที่ได้จากการออกแบบระบบ เทคนิคการออกแบบระบบงาน ทำงานร่วมกันเป็นทีม คือ บุคลากรที่ทำหน้าที่นำระบบงานใหม่ที่นักวิเคราะห์ระบบได้ออกแบบไว้มาสร้างเป็นโปรแกรมด้วยภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง โดยทำการเลือกภาษาคอมพิวเตอร์ที่เหมาะสมกับระบบงานนั้น ๆ ต้องมีความรู้ในเรื่องการใช้ภาษาคอมพิวเตอร์ แนวคิดแบบตรรกะ (Logic) ของโปรแกรม มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเอกสารที่ได้จากการออกแบบระบบ เทคนิคการออกแบบระบบงาน ทำงานร่วมกันเป็นทีม
Wireless
อุปกรณ์สื่อสารหรือเครื่องอิเล็คทรอนิคส์ ที่ใช้การสื่อสารแบบไม่ต้องใช้สายต่อ ตัวอย่างเช่น ถ้าเป็นโทรศัพท์ตามบ้านจะสังเกตุเห็นว่ามี สายต่อ แต่ถ้าเป็นโทรศัพท์ มือถือที่เรียกๆกัน พวกนี้เข้าข่ายเป็นอุกรณ์ Wireless ปกติวิธีการที่ระบบพวกนี้ใช้ในการส่งสัญญานจะมีอยู่ 2 แบบ คือ คลื่นวิทยุ กับ คลื่นแสงที่มีช่วงคลื่นต่ำกว่าสีแดง Infared ง่ายๆก็คือพวก รีโมททีวีแถวๆนั้น อุปกรณ์พวก wireless นี้นำมาใช้ในกลุ่มเครื่องคอมพิวเตอร์เช่นกัน เช่น ระบบ Printer ไร้สาย ระบบ LAN แบบไร้สายเป็นต้น แต่ในที่นี้จะกล่าวถึง wireless LAN หรือ ระบบ LAN ไร้สาย
Windows
การทำงานที่ต้องคอยป้อนคำสั่งทีละบรรทัดเพื่อเรียกทำงานในระบบปฏิบัติการแบบ DOS นั้น สำหรับผู้ใช้ที่ไม่มีความรู้และความชำนาญเพียงพอ มักจะจดจำรูปแบบคำสั่งต่าง ๆ ในการใช้งานได้ไม่ค่อยดีนัก บริษัทไมโครซอฟต์จึงได้นำเอาแนวคิดของระบบการใช้งานที่เรียกว่า GUI (Graphical User Interface) ซึ่งมีผู้คิดค้นขึ้นก่อนหน้านั้นไม่นานนักมาใช้ในระบบปฏิบัติการตัวใหม่ที่มีชื่อว่า Windows เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว ส่งผลให้ผู้ใช้และระบบปฏิบัติการสามารถทำงานงานร่วมกันได้คล่องตัวมากยิ่งขึ้น เพราะเป็นการนำเอารูปแบบของสัญลักษณ์ที่เป็นภาพกราฟิกเข้ามาแทนการป้อนข้อมูลคำสั่งทีละบรรทัดโดยที่ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องจดจำคำสั่งต่าง ๆ ก็สามารถใช้งานได้โดยง่าย Windows ใช้หลักการแบ่งงานออกเป็นส่วน ๆ ที่เรียกว่า หน้าต่างงาน (windows) ซึ่งจะแสดงผลลัพธ์ของแต่ละโปรแกรม ปัจจุบันได้รับความนิยมในการใช้งานอย่างแพร่หลายและมีการผลิตและจำหน่ายออกมาหลายๆ รุ่นด้วยกันWindows XP เป็นเวอร์ชันล่าสุดที่ได้มีการพัฒนาและจำหน่ายไปยังทั่วโลก
ระบบปฏิบัติการ DOS
ระบบปฏิบัติการ (operating system) เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของระบบซอฟต์แวร์ ระบบปฏิบัติการประกอบขึ้นจากชุดโปรแกรมที่ทำหน้าที่ค วบคุมดูแลการดำเนินการต่าง ๆ ของระบบคอมพิวเตอร์ และประสานการทำงานระหว่างทรัพยากรต่าง ๆ ในระบบคอมพิวเตอร์ ทั้งส่วนที่เป็นซอฟต์แวร์และส่วนที่เป็นฮาร์ดแวร์ให้ เป็นไปย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ
RAM
RAM (Random Access Memory) เป็นสถานที่ในเครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งระบบปฏิบัติการโปรแกรมประยุกต์ และข้อมูลที่คำสั่งใช้งานเก็บไว้เพื่อทำให้ ไมโครโพรเซสเซอร์นำไปประมวลผลได้อย่างรวดเร็วRAM เป็นที่เก็บที่สามารถผ่านและเขียนได้รวดเร็วกว่าที่เ ก็บชนิดอื่น ของเครื่องคอมพิวเตอร์, ฮาร์ดดิสก์,ฟล็อปบี้ดิสก์ และ ซีดี-รอม อย่างไรก็ตามการเก็บข้อมูลไว้ใน RAM ทำได้เมื่อมีการใช้เครื่องคอมพิวเตอร์RAM สามารถเปรียบเทียบได้กับความจำระยะสั้นของคน และฮาร์ดดิสก์ เหมือนกับหน่วยความจำระยะยาว หน่วยความจำระยะสั้นจะสนใจกับงานบนมือ แต่สามารถเก็บข้อเท็จจริงหลายอย่างในเวลาเดียวกัน ถ้าหน่วยความจำระยะสั้นถูกใช้จนเต็มแล้ว บางครั้งสมองสามารถ refresh โดยการดึงข้อเท็จจริง (fact) ในหน่วยความจำระยะยาวออกมา คอมพิวเตอร์ทำงานในลักษณะเดียวกัน ถ้า RAM ถูกใช้จนเต็มแล้ว ไมโครโพรเซสเซอร์ต้องไปที่ฮาร์ดดิสก์ เพื่อเรียกข้อมูลออกมาและเขียนทับ (Overlay) ด้วยข้อมูลใหม่ เป็นการทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานช้าลง แตกต่างจากฮาร์ดดิสก์ ที่มีข้อมูลอย่างสมบูรณ์ RAM จะไม่ทำงานมากกว่าขนาดหน่วยความจำ ซึ่งจะทำให้การทำงานช้าลง
เครื่องพิมพ์ (Printer)
หมายถึงอุปกรณ์ที่ทำให้หัวร่อมิได้ร่ำไห้มิออก บางคนเรียก ตัวกินกระดาษโครงสร้างสำคัญของพรินเตอร์มีเพียง 3 ส่วน คือ หนึ่ง ฝาครอบ สอง ช่องป้อนกระดาษที่ติดขัดตลอดปี และสายไฟกะพริบสีแดงบอกว่าเครื่องพิมพ์ขัดข้องตลอดปีเช่นกัน นิสัยเฉพาะของพรินเตอร์คือ ไม่ชอบพิมพ์สิ่งที่สั่งให้พิมพ์ ชอบพิมพ์สิ่งที่เราไม่ได้สั่งให้พิมพ์ และดื้อด้าน ไม่ยอมหยุดเมื่อเราสั่งให้หยุด
คอมพิวเตอร์ ( computer )
หมายถึง เครื่องทรมานชนิดหนึ่ง คอมพิวเตอร์เครื่องแรกประดิษฐ์ขึ้นโดย โรเจอร์ บิลลิงส์ลีย์ นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ เพื่อใช้เป็นเครื่องมือทรมานจอมเผด็จการฮิตเลอร์ โรเจอร์เสแสร้งเป็นพันธมิตรเยอรมันและมอบสิ่งประดิษฐ์ของเขาเป็นของขวัญให้ จอมเผด็จการ แผนได้ผลในวันที่8 เมษายน1945 ฮิตเลอร์ อารมณ์เสียอย่างหนักเมื่อเจอไวรัสกินฐานข้อมูลเสียหายยับเยินจนทำให้เยอรมันแพ้หมดรูป ฮิตเลอร์ตัดสินใจฆ่าตัวตายหลังสงครามโลก โรเจอร์หันมาทำงานให้บริษัทไอบีเอ็ม